Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin – NPM)

Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin – NPM) thể hiện khả năng chuyển doanh thu thành lợi nhuận ròng, được tính: NPM=Lợi nhuận sau thue^ˊDoanh thu thua^ˋn×100%NPM = \dfrac{Lợi\ nhuận\ sau\ thuế}{Doanh\ thu\ thuần} \times 100\%NPM=Doanh thu thua^ˋnLợi nhuận sau thue^ˊ​×100%

📊 Mức “tốt” của biên lợi nhuận ròng theo chuẩn:

• > 20%: Rất tốt → doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững (dược phẩm, phần mềm, công nghệ).
• 10% – 20%: Tốt → doanh nghiệp ổn định, quản trị chi phí hiệu quả (ngân hàng, viễn thông).
• 5% – 10%: Trung bình → nhiều doanh nghiệp sản xuất, bán lẻ.
• < 5%: Thấp → thường ở ngành có cạnh tranh cao, biên mỏng (thép, xăng dầu, thương mại).

📌 Theo ngành ở Việt Nam:

• Ngân hàng: 20–30%
• Dược phẩm, công nghệ: 15–25%
• Điện, nước: 10–15%
• Thép, vật liệu: 3–7%
• Bán lẻ, phân phối: 2–6%

👉 Tóm lại: Biên lợi nhuận ròng ≥ 10% thường được coi là “cổ phiếu khỏe”. Nhưng phải so sánh theo ngành mới chuẩn.

📊 Bảng chuẩn Biên lợi nhuận ròng (NPM) theo ngành VN

Ngành / Lĩnh vực	Biên LN ròng trung bình	Đánh giá “Tốt”	Ghi chú đặc thù
Ngân hàng	20% – 30%	≥ 25%	Nhờ NIM cao + thu nhập dịch vụ, ít cạnh tranh trực tiếp.
Bảo hiểm	8% – 15%	≥ 12%	Biên lợi nhuận phụ thuộc tái bảo hiểm và hiệu quả đầu tư tài chính.
Chứng khoán	15% – 25%	≥ 20%	Cao khi thị trường bùng nổ, giảm mạnh khi thị trường đi ngang/giảm.
Dược phẩm	12% – 20%	≥ 15%	Lợi thế thương hiệu, giá bán cao, nhu cầu ổn định.
Công nghệ – Phần mềm	15% – 25%	≥ 20%	Biên lợi nhuận rất cao nhờ chi phí biên thấp.
Điện (nhiệt, thủy)	8% – 15%	≥ 12%	Doanh thu ổn định, nhưng biên phụ thuộc cơ cấu giá bán.
Nước sạch	12% – 18%	≥ 15%	Đặc thù gần như độc quyền khu vực, biên ổn định.
Thép & VLXD	3% – 7%	≥ 6%	Cạnh tranh gay gắt, chu kỳ mạnh, biên thường mỏng.
Bất động sản	15% – 30%	≥ 20%	Cao nhưng biến động lớn theo chu kỳ bàn giao dự án.
Bán lẻ (FMCG)	2% – 6%	≥ 5%	Biên thấp, bù lại bằng doanh thu khổng lồ.
Thương mại, XNK	1% – 4%	≥ 3%	Rất mỏng, chủ yếu xoay vòng vốn.
Vận tải (hàng không, biển)	3% – 10%	≥ 7%	Biên phụ thuộc giá nhiên liệu và chu kỳ vận tải.
Nông nghiệp, Thủy sản	4% – 8%	≥ 6%	Biên thấp, rủi ro giá hàng hóa và thị trường xuất khẩu.

---

✅ Nguyên tắc sử dụng:

• So sánh NPM của cổ phiếu với trung bình ngành.
• NPM ổn định nhiều năm mới đáng giá, tránh “đột biến một năm”.
• Kết hợp cùng ROE, ROIC và P/E – P/B để có cái nhìn toàn diện.